Vrije opdracht - week 15

De fotografie van een oorlog kun je vanuit verschillende gezichtspunten bekijken.

  • De fotografie vanuit defensie, waarvan de afzender duidelijk is. Dit is meestal een fotograaf vanuit het leger.
  • De fotografie vanuit de media, waarvan de afzender vaak onduidelijk is. Wie was de fotograaf, wat was zijn doel en is deze fotograaf onafhankelijk op pad of is hij embedded met het leger mee?

Waar komt de fotografie vanuit de media vandaan en hoe belicht de media een oorlog nu eigenlijk? De fotografie die wij in de dagelijkse media zoals kranten zien komt natuurlijk bij verschillende persbureaus vandaan. Vanuit welk perspectief of met welk doel bekijkt een persbureau de oorlog en zitten hier verschillen in?

Om dit te onderzoeken heb ik 1 oorlog als uitgangspunt genomen, namelijk de Afghanistan oorlog. Opvallend bij deze oorlog (en ook bij de Irak oorlog) is dat er niet onmiddellijk een aantal correspondenten naar het gebied toe gestuurd zijn toen de Nederlandse militaire missie van start ging. Pas na 1,5 jaar kwam er een eerste standplaats. Op dit moment werken er wel Nederlandse journalisten, maar het merendeel van hen gaat met het leger mee. Embedded verslaggeving verteld maar een deel van het verhaal. Bij deze berichten ligt het accent op de militaire situatie en op de belevenissen van de soldaten van wiens bescherming ze afhankelijk zijn. Hoe gruwelijk de oorlog echt is en wat de gevolgen zijn voor de bewoners van het land kunnen embedded journalisten niet laten zien. Bovendien moeten de meereizende journalisten hun verslagen voor publicatie laten controleren door defensie. Op deze manier wordt er dus eigenlijk heel eenzijdig in kaart gebracht wat er zicht daar afspeelt.

Hoe wordt deze oorlog dus door de persbureaus in beeld gebracht?

Om dit met elkaar te kunnen vergelijken ben ik twee persbureaus tegenover elkaar gaan zetten. Ik heb hierbij gekozen voor het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) en het Amerikaanse Associated Press (AP) . Omdat de totale beeldbank over de Afghanistan oorlog van het AP uit ruim 60.000 beelden bestaat ben ik begonnen met het op een rijtje zetten van een aantal belangrijke gebeurtenissen binnen deze oorlog. Hierbij kwam ik al snel uit bij de aanleiding voor deze oorlog, namelijk de aanslagen op het WTC van 11 September 2001. Hier stond de val van het Nederlandse kabinet in de nacht van 19 op 20 februari 2010 tegenover. Je zou dus kunnen zeggen dat ons kabinet gevallen is door de aanslagen van 11 September. Daarnaast valt natuurlijk meteen op dat een aantal belangrijke gebeurtenissen niet voor elk perspectief even belangrijk waren. Een Nederlandse soldaat die overlijd en hier groot in het nieuws komt wordt in de Amerikaanse pers waarschijnlijk niet eens genoemd. Maar hoe zit dit met de rest van de berichten. Waar zitten de pieken en de dalen in de berichtgeving bij de verschillende persbureaus en waar overlappen deze elkaar? Elk persbureau heeft natuurlijk andere prioriteiten en stuurt zijn correspondenten daarom naar andere gebieden.

Wat is het verhaal van de Afghanistan oorlog volgens ANP? Wat is het verhaal van de Afghanistan oorlog volgens AP?

Vanuit welke gezichtspunten vertellen zij de oorlog, vanaf welke plaats zijn deze foto's genomen en welke figuren spelen een belangrijke rol in het verhaal en hoe kun je dit verhaal op een andere manier in beeld brengen? Sleutel gebeurtenissen hierbinnen worden de aanslagen van 11 September en de val van het kabinet. Hoe hangen deze twee gebeurtenissen samen en welk verhaal kun je hiermee vertellen?