Inwisselbare beelden Mijn startpunt voor mijn vrije opdracht was: inwisselbare beelden. Hoe inwisselbaar zijn de beelden die je in de media tegen komt nu eigenlijk? Oorlogsfotografie vond ik hier een goed voorbeeld van. Dagelijks zie je de verslaggeving van verschillende oorlogen aan je voorbij gaan. Meermaals worden de artikelen ondersteund door een foto van een soldaat met een klein kindje aan zijn hand of een oude vrouw die dakloos is geworden door de beschietingen in haar omgeving. Maar wat zegt dit nu eigenlijk? Zou dit ook het beeld van een door een aardbeving getroffen gebied kunnen zijn? En over welke oorlog gaat dit dan? Afghanistan, Irak? Of kan deze foto over Afghanistan misschien ook in Irak gemaakt zijn?
Dit was mijn uitgangspunt, van hieruit kan ik alle kanten nog op.
Een aantal vragen en uitgangspunten die ik tegen kwam tijdens mijn onderzoek naar oorlogsfotografie:
- Wat zijn overeenkomsten tussen oorlogsfotografie vroeger en nu?
- Wat zegt deze fotografie ons nog? Doet het nog iets met ons?
- Wat zie je feitelijk op deze foto's? Waar gaan ze over? Zie je alleen de nasleep van de oorlog of zie je ook echt oorlog (bv strijdende partijen)
- In een foto wordt de actualiteit gefixeerd
- Moet een oorlogsfotograaf levens redden of verslag doen? "Het ergste voor een oorlogsfotograaf is de wetenschap dat hij winst maakt met het leed van een ander"
- Bekende fotografen: Eddie Adams, Robert Capa, James Nachtwey
- James Nachtwey: Kracht ligt in het vastleggen van en daarmee oproepen tot medemenselijkheid. Oorlog is een manier om die menselijkheid te vernietigen, fotografie is het tegenover gestelde daarvan. Op de juiste manier ingezet kunnen foto's een zeer krachtig middel zijn om oorlog tegen te gaan en vrede te bewerkstelligen.
- Wat zijn emoties en wat feitelijkheden in deze fotografie. En hoe is dat bij andere fotografie?
- Hoe wordt een oorlog in verschillende landen in beeld gebracht? Bijvoorbeeld de Irak oorlog vanuit Amerika of vanuit Nederland gezien.
- Kun je een interessante koppeling maken tussen oorlogsfotografie en dingen die wij in het dagelijkse leven tegen komen?
- Welke invloed heeft journalistiek tegenover burgerjournalistiek
- In hoeverre wordt oorlogsfotografie gemanipuleerd?
- Welke rol spelen propaganda en censuur?
- Defensiefotografie
- Overeenkomsten tussen foto's: taggen
Censuur, propaganda en defensiefotografie Naast de 'normale journalistiek' die je in kranten tegen komt heeft defensie ook zijn eigen fotografen. Deze fotografen volgen alles wat er binnen het leger gebeurt en leggen alle 'heldendaden' van het leger vast. Dat dit in Amerika gebeurde wist ik al maar dat dat ook in het Nederlandse leger gebeurt was voor mij nieuw.
Al deze foto's zijn gewoon op internet terug te vinden en doen mij aan als een 'vakantie verslag' van het Nederlandse leger. Er worden verschillende trainingen gefotografeerd, hulpverlening, maar bijvoorbeeld ook de kerstviering op de Nederlandse basis. Alles wat naar buiten gebracht wordt is natuurlijk alleen positief en geeft een ander beeld dan de fotografie in de media --> propaganda
Behalve dit verblijven de meeste Nederlandse journalisten die verslag doen bij het Nederlandse leger (deze journalisten zijn embedded). Ze worden dus ook beschermd door het Nederlandse leger maar moeten daarnaast ook al het materiaal wat ze mee terug naar Nederland nemen goed laten keuren door het leger. Op deze manier komen er geen negatieve verhalen over het leger naar buiten --> censuur
Deze en nog veel meer opvallende foto's kwam ik tegen in de map Afghanistan op de website van defensie en gaven mij een andere blik op oorlogsfotografie.
Ook onderstaande foto vond ik opvallend. Ik kwam meerder versierde fietsen tegen en deze deden mij denken aan foto's van de bevrijding in Nederland waar je ook vrouwen op ziet met versierde fietsen. Om meer van zulke links te vinden wil ik mijn gevonden foto's uit verschillende oorlogen en van verschillende bronnen gaan taggen.